Onder agressie zit altijd angst. Dit hoeft niet altijd waar te zijn, maar als je hier vanuit gaat kom je vaak tot een goede aanpak. Tijdens agressietrainingen vraagt het regelmatig de meeste aandacht om hier de focus op te krijgen.
Er zijn verschillende theorieën over de oorzaak van agressie. Deze variëren van dat agressief gedrag aangeboren is, dat agressief gedrag aangeleerd is omdat het voorgeleefd is (bijvoorbeeld door ouders), dat agressie vooral biologisch verklaard moet worden en theorieën dat agressie een gevolg is van frustratie.
Als je je verdiept in deze theorieën kom je waarschijnlijk, net als vele anderen, tot de conclusie dat de oorzaak van agressie waarschijnlijk een mix zal zijn.
Belangrijker is echter dat steeds meer wetenschappelijk onderzoek erop wijst dat onder agressief gedrag altijd angst schuil gaat. En je ziet ook gelukkig dat steeds meer behandelmethodes die gericht zijn op het verminderen van agressief gedrag zich richten op het verminderen van deze angsten.
Omgaan met agressie
Om op de juiste manier om te gaan met iemand die agressief gedrag vertoont, is het enorm belangrijk om jezelf continu bewust te zijn dat deze persoon dus bang is. Iemand die angstig is benader je namelijk op een heel andere manier dan iemand die agressief is.
In de ouderenzorg waar medewerkers omgaan met agressief gedrag van iemand met een dementie, kom ik dit begrip meer tegen dan op andere plekken. De medewerkers zijn zich vaker bewust dat de agressie voortkomt uit de angst die bij een bepaalde fase van de dementie voor komt.
Een ‘mooi’ voorbeeld van hoe het niet moet, zag ik ooit in het onderwijs. Het betrof een meisje dat vaak heel erg boos was. Zij maakte dan van alles kapot, gooide dit op de grond en tegen de muur. Het meisje moest dan even rustig worden in een apart kamertje en als zij rustig was dan mocht ze weer in de klas komen, moest de stukgemaakte spullen opruimen en dan mocht zij weer meedoen. Ik vond dit wat hoog aan de eis. Het meisje was net vier.
Maar veel belangrijker in dit voorbeeld is het feit dat het meisje alleen in een kamertje rustig moest worden. Stel dat je er nu vanuit gaat dat dit meisje heel erg bang is. Zou het dan in je opkomen om haar alleen te laten?
De interventies die je dus inzet bij iemand die agressief gedrag vertoont zijn dus bedoeld om deze angst af te laten nemen.
Ingrediënten zijn dan: Rust, voorspelbaarheid, spanning verminderen, begrenzen, begrip.
De technieken die je hierbij inzet zijn natuurlijk afhankelijk van de situatie en van de persoon.
Meer hierover vind je in andere artikelen van EHBA. www.agressiedebaas.nl
